Birçok sosyal medya platformunda kış şartlarında ilk kez bu denli muhatap olan elektrikli araçlar ile ilgili paylaşımlar revaçta. Şarjı bitmiş batarya muhabbetleri, agresif ifadeler kullanan araç sahipleri, bununla ilgili olduğu düşünülen trafikte bazı kuyruklanmalar. Bunları konu ile ilgili olduğum için birçok arkadaşım benimle paylaşıyor.
Verdiğim standart cevapta: Son model iPhone veya Samsung telefonunu %5 şarjda iken evinden ayrılıp daha 2 saat geçmeden “telefonum kullanılamaz hale geldi, şarjım bitti, bu ne biçim telefon?” söylemleri ile benzeştirdiğimi söylüyorum.
Elektrikli araçlar hızla yaygınlaşırken kış mevsiminin soğuk hava dalgaları ile ciddi sorunlar yaşanıyor. Aslında hava soğukluğunu bataryaya ve dolayısıyla menzile etkilerini her elektrikli araç kullanıcısı mutlaka biliyordur. İçten yanmalı motorlara sahip araçlar da aslında soğuk havalarda daha verimsiz çalışıyor, kilometre başına tükettikleri yakıt sarfiyatı artıyor, ancak güzergâh üzerinde akaryakıt istasyonu bulmaktan emin oldukları için verimin düşmesini çok da önemsemiyorlar.
Bazıları eksi 5 derece gibi soğuklarda aracın kapılarını açamadıklarını ifade ediyorlar, (tabii ki hepimiz biliriz) yıllardır kullandığımız içten yanmalı motorlu araçların da kapı kilitlerini açma hususunda kışın sorunlar yaşanır, bunu elektrikli araçla ilişkilendirmek anlamsız.
Soğuğun şiddetli yaşandığı İskandinav ülkelerinden pek fazla paylaşımla karşılaşmasak da en çok görsel ve video paylaşılan ülke Amerika Birleşik Devleri olduğunu görüyoruz. Ülkesindeki araçların %25’inin elektrikli araç olduğu Norveç’te sürücüler soğuk havalarda verimliliği arttırmak için yola çıkmadan önce aracı ısıtmak gibi işlemleri yapmayı alışkanlık haline getirmişler. Tabii ki Norveç’te de araç şarj istasyonlarında kısmen kuyruklar oluyor ama bunun en büyük sebebi elektrikli araçların düşük sıcaklıklarda daha yavaş şarj olması. Bir başka etken de bu ülkede Amerika’ya kıyasla müstakil evlerde yaşama oranı yüksek ve elektrikli araç sahipleri müstakil evlerinde kendilerine ait şarj istasyonları bulunduruyor.
Görseller ve videolar üzerinden şu yorumları yapabilirim:
Elektrikli araçların şarj istasyonlarında sıra beklerken soğuk havanın etkisini kırmak için araç içi ısıtıcıları çalıştıranlar araçlarının şarj yüzdelerini azaltıp sıra kendilerine geldiğinde daha uzun şarj süresi ile kuyrukların uzamasına sebebiyet veriyorlar.
Konfordan taviz vermek istemeyen araç sürücüleri aracın iç mekânını ısıtabilmek için olağanca enerji harcıyor.
Bazı elektrikli araç üreticileri yüzde 20 ve benzeri limitler belirtip soğuk havalarda tedbirli olmalarını öneriyor. Bu öneriyi dikkate almayanların bazı sorunlarla karşılaşması kadar doğal bir durum yok.
Türkiye’de çok yaygın olmasa da, elektrikli araç sahipleri, araç şarj istasyonlarının hangi noktalarda olduğunu yolculuğun başlamasından önce kaydetmesi ve araçlarını şarj etmek için en uygun noktanın tespiti önem arz ediyor.
Son olarak elektrikli araç üreticilerinin yeni modellerinde soğuk havalarda daha verimli çalışmasını sağlayacak teknolojilerin geliştirilmesi için çaba sarf ettiklerini söylemekle bu haftaki yazımızı sonlandıralım.
1969 yılında Adapazarı’nda doğdu. İlk ve orta öğretimini Adapazarı’nda, Lise eğitimini Sakarya 1. Endüstri Meslek Lisesinde (Elektrik Bölümü) tamamladı. Lisans eğitimini Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümünde tamamladı. İlk Yüksek Lisans eğitimini Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Yüksek Mühendis” unvanını alarak, ikinci Yüksek Lisans eğitimini ise Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde İşletme bölümünde “İşletme Bilim Uzmanı” unvanını alarak tamamladı. Askerliğini kısa dönem olarak Ankara’da ve Manisa’da yaptı. Çalışma hayatına 1991 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’nda başladı, Sivas, Tekirdağ ve Sakarya illerinde Teknik Öğretmen ve Yönetici olarak vazife yaptı. 2004-2007 yılları arasında Adapazarı Merkez Belediyesi’nde Teknik İşler Başkan Yardımcısı, 2007-2014 yılları arasında Sakarya Su ve Kanalizasyon Genel Müdürlüğü’nde Genel Müdür Yardımcısı ve 2021-2022 yılları arasında Teftiş Kurulu Başkanı olarak görev aldı. Halen Elektrik Makine ve Malzeme İkmal Daire Başkanı olarak vazife yapmaktadır ve bu daire sorumluluğunda kuruma ait 6 HES ve 1 GES işletmeciliği yapılmaktadır. 2017-2024 yılları arasında Mimar ve Mühendisler Grubu (MMG) Sakarya Şube Başkanlığı’nı yürütmesinin yanında yerel ve ulusal ölçekli derneklerde muhtelif görevlerde bulunmuştur. 2015 yılından bu yana “Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı" da yapmaktadır. Telekomünikasyon alanında Cem SERTEL ile birlikte kaleme aldığı “Haberleşme Tekniği-1” kitabı halen lise ve üniversitelerde okutulmaktadır. Evli ve 3 çocuk babasıdır.
