Ülkemizde 24 Temmuz 2025 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan yeni Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) düzenlemesi, elektrikli araç segmentinde önemli değişiklikler getirmiştir. Bu makalede, söz konusu değişimi ve sektör üzerindeki etkilerini detaylandırdım. Ayrıca Cumhurbaşkanı’na elektrikli araçların ÖTV matrahı üzerinde 3 kat artırma veya sıfıra indirme yetkisi verildi; bu da ileride oranların esneklikle değişebileceğini gösteriyor.
Giriş segmenti (160 kW’tan küçük veya 1.650.000 TL’den düşük) elektrikli araçlarda ÖTV oranlarının %10’dan %25’e yükselmesiyle, 15 puanlık vergi yükü artışı etkisiyle vergisiz fiyatlar aynı kalsa da toplam satış fiyatı yaklaşık %10–20 oranında arttı. Örneğin; Togg T10X V1 Standart Menzil 1.505.000 TL’den 1.710.000 TL’ye, Tesla Model Y Standart 1.866.000 TL’den 2.120.000 TL’ye, BYD Atto 3 1.795.000 TL’den 2.040.000 TL’ye yükseldi.
Büyük batarya veya yüksek motor gücüne (örneğin Tesla Model Y Long Range veya BYD Seal U gibi) sahip modellerde, yeni matrah sınırları sayesinde bazı vergi dilimleri %40’tan %25’e düşerek fiyatları nispeten avantajlı hale getirmiştir.
Giriş seviyesi ve orta segment elektrikli araçlardaki ÖTV artışı, satın alma maliyetini yükselterek talep üzerinde baskı oluşturabilir. Bazı üst segment modellerde vergi avantajı görülse de, genel beklenti fiyatların artışı yönünde olacağı kanaatindeyim. Tüketiciler daha fiyat duyarlı modelleri tercih etmeye başlayabilir; ikinci el pazarda da talep dinamizmi artabilir.
Yerli üreticiler orta‑alt segmentte halen rekabet avantajını bir miktar sürdürebilir. İthal üst segment markalarının rekabet gücü düşen ÖTV ile dengelenebilecek, ama genel olarak satış planları yeniden şekillendirilecektir. İkinci el pazarda ise, elektrikli araçların talebi ve fiyat istikrarı arasındaki denge sektörü yeniden tarif edebilir.
Cumhurbaşkanına verilen yetki, gelecekte elektrikli araç ÖTV matrah ve oranlarında daha değişken ve dinamik bir yapı olabileceğini gösteriyor. Fosil yakıtlı araçlara yönelik yüksek vergiler, elektrikli araçlara geçişi uzun vadede teşvik edebilir. Bununla birlikte, elektrikli araçların pazar payı arttıkça yeniden düzenleme yapılma ihtimali yüksek olduğunu düşünüyorum.
ÖTV değişiminden sektörün nasıl etkilendiğini değerlendirecek olursak, genel etki, elektrikli araçlardaki ÖTV yükünün artmasıyla birlikte, tüketici maliyetlerinin kayda değer şekilde yükselmesi olduğunu söyleyebiliriz. Ancak özgün modellerde veya yüksek matrah segmentte ÖTV avantajı bazı araçlarda sınırlı olarak korunmaktadır. Bu son düzenleme, kısa vadede talebin yavaşlamasına neden olsa da, orta ve uzun vadede ikinci el pazarının ve yerli üretimin daha fazla öne çıkması beklenebilir. Gelecekte yapılacak yeni düzenlemelerle ÖTV sistemindeki esneklik artabilir ve otomotiv pazarında yeni denge arayışları oluşabilir.
Her şey gönlünüzce olsun.
1969 yılında Adapazarı’nda doğdu. İlk ve orta öğretimini Adapazarı’nda, Lise eğitimini Sakarya 1. Endüstri Meslek Lisesinde (Elektrik Bölümü) tamamladı. Lisans eğitimini Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümünde tamamladı. İlk Yüksek Lisans eğitimini Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Yüksek Mühendis” unvanını alarak, ikinci Yüksek Lisans eğitimini ise Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde İşletme bölümünde “İşletme Bilim Uzmanı” unvanını alarak tamamladı. Askerliğini kısa dönem olarak Ankara’da ve Manisa’da yaptı. Çalışma hayatına 1991 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’nda başladı, Sivas, Tekirdağ ve Sakarya illerinde Teknik Öğretmen ve Yönetici olarak vazife yaptı. 2004-2007 yılları arasında Adapazarı Merkez Belediyesi’nde Teknik İşler Başkan Yardımcısı, 2007-2014 yılları arasında Sakarya Su ve Kanalizasyon Genel Müdürlüğü’nde Genel Müdür Yardımcısı ve 2021-2022 yılları arasında Teftiş Kurulu Başkanı olarak görev aldı. Halen Elektrik Makine ve Malzeme İkmal Daire Başkanı olarak vazife yapmaktadır ve bu daire sorumluluğunda kuruma ait 6 HES ve 1 GES işletmeciliği yapılmaktadır. 2017-2024 yılları arasında Mimar ve Mühendisler Grubu (MMG) Sakarya Şube Başkanlığı’nı yürütmesinin yanında yerel ve ulusal ölçekli derneklerde muhtelif görevlerde bulunmuştur. 2015 yılından bu yana “Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı" da yapmaktadır. Telekomünikasyon alanında Cem SERTEL ile birlikte kaleme aldığı “Haberleşme Tekniği-1” kitabı halen lise ve üniversitelerde okutulmaktadır. Evli ve 3 çocuk babasıdır.
