Evet, bir kriz var ve bir oturumda anlatılacak gibi değil. Onun için serinin 1 numaralı yazısı…
Kriz bir ürünün Son Kullanma Tarihi (SKT) ile ilgili değil… Kriz yönetilemeyen Son Kaynak Tüketim Tarifesi krizi…
*
Takip edenler bilir, Türkiye’deki bakanlıklar arasında bürokratlarının kalitesi ve iş tutuş açısından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın bürokrat ve teknokratlarını hep takdir etmişimdir. Ancak bu kriz, takdir düşünce dünyamı alt-üst etti.
*
Bilindiği üzere, EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) kamu tüzel kişiliğini haiz idari ve mali özerkliğe sahip bir otoritedir. İlk olarak elektrik piyasalarının düzenlenmesi amacıyla 4628 sayılı Yasa ile 2001 yılında kurulmasına rağmen, bilahare çeşitli kanunlarla doğal gaz, petrol ve LPG piyasalarının da düzenlenmesi görevi verilmiştir.
Bu özerk kuruluşa bugün enerji piyasası düzenleme ana sorumluluğunun (aslında görevinin) dışında bir sorumluluk daha yüklenilmiş oldu: Sosyal politikalara aracı olmak.
Bir kişiye veya kuruluşa asli görevinin dışında sorumluluklar yüklerseniz, orada mutlaka bir başarısızlık hikâyesi çıkacaktır ve belki de bir krizin doğmasına sebebiyet vereceksiniz.
Enerji piyasasının düzenlenmesi ve hatta hem teknik anlamda hem de mali anlamda dengelenmesi için böyle bir kurumun varlığı kanaatimce çok değerli. Ama asli vazifesini sürdürdüğü takdirde…
*
Ekonomik anlamda enerji giderleri merkezi yönetimce sübvanse edilmeyecekse veya sübvanse miktarı/oranı azaltılacaksa bunun yolu belirsizlikler oluşturmaktan geçmemeli.
Bir örnek sunayım. Bu ay içerisinde bir Hollanda firması, Türkiye’den ısı pompaları üretmeye yönelik işbirliği yapmak üzere üretici firma arayışına girdi. Ticaret Sanayi Odası da bunu üyelerine duyurup partner arayışına aracılık etti. Bu işbirliğine sıcak bakan bir iş adamı hangi bilinenler üzerinden bu işe soyunacak.
Soruyorum: Ekonomik anlamda faizlerin stabilitesi anlamında bir konforu var mı? Euro para cinsinden yapacağı anlaşmada kendisini hangi rakamlardan garantiye alacak? Artık bir de elektrik enerjisi tüketiminde PTF (Piyasa Takas Fiyatı) ne olacak?
Bunca bilinmezin içinde hangi hamleyi yapması daha doğru?
Şunu diyebilirsiniz: Türk Ticaret Kanunu’nda karşılığını bulan “Basiretli Tüccar” olmak kolay değil. Ama bunca bilinmezin içinde orta ve uzun vadeli bir yatırıma/ iş ortaklığına nasıl yelken açılacak? Ama iş insanı kumar oynamıyor. İş insanı, yaptığı yatırımla “şu kadar yüzde kazanacaksın” ya da “şu kadar yüzde ile zarar edeceksin” ikileminden birisinin gerçekleşeceği bir iş yapmamalı. Tamamen dış etkenler nedeniyle o çalışması zararla ödüllendirilmemeli.
*
Hepsini geçiyorum, bir aile reisini evde yapılan enerji tüketimi ile ilgili belirsiz bir tarifeden ücretlendirmek, ne kadar doğru? Zam yapabilirsiniz, bunu anlarım. Ama belirsizlik oluşturamazsanız. Bunca eleştiri yazısının içeriğindeki vurgu aslında, “belirsizlik”. Anlı şanlı adamlar, isminin önünde Prof. vb. unvanlar bulunan veya bilmem ne oda başkanları “konutta tükettiğiniz elektrik faturanız 7 kata kadar çıkabilir.” derken birileri lütfen konunun sorumlularının bu süreci iyi yönettiğini söylemesin.
Kalın sağlıcakla.
1969 yılında Adapazarı’nda doğdu. İlk ve orta öğretimini Adapazarı’nda, Lise eğitimini Sakarya 1. Endüstri Meslek Lisesinde (Elektrik Bölümü) tamamladı. Lisans eğitimini Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümünde tamamladı. İlk Yüksek Lisans eğitimini Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Yüksek Mühendis” unvanını alarak, ikinci Yüksek Lisans eğitimini ise Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde İşletme bölümünde “İşletme Bilim Uzmanı” unvanını alarak tamamladı. Askerliğini kısa dönem olarak Ankara’da ve Manisa’da yaptı. Çalışma hayatına 1991 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’nda başladı, Sivas, Tekirdağ ve Sakarya illerinde Teknik Öğretmen ve Yönetici olarak vazife yaptı. 2004-2007 yılları arasında Adapazarı Merkez Belediyesi’nde Teknik İşler Başkan Yardımcısı, 2007-2014 yılları arasında Sakarya Su ve Kanalizasyon Genel Müdürlüğü’nde Genel Müdür Yardımcısı ve 2021-2022 yılları arasında Teftiş Kurulu Başkanı olarak görev aldı. Halen Elektrik Makine ve Malzeme İkmal Daire Başkanı olarak vazife yapmaktadır ve bu daire sorumluluğunda kuruma ait 6 HES ve 1 GES işletmeciliği yapılmaktadır. 2017-2024 yılları arasında Mimar ve Mühendisler Grubu (MMG) Sakarya Şube Başkanlığı’nı yürütmesinin yanında yerel ve ulusal ölçekli derneklerde muhtelif görevlerde bulunmuştur. 2015 yılından bu yana “Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı" da yapmaktadır. Telekomünikasyon alanında Cem SERTEL ile birlikte kaleme aldığı “Haberleşme Tekniği-1” kitabı halen lise ve üniversitelerde okutulmaktadır. Evli ve 3 çocuk babasıdır.
